Blessures

Hardlopers willen nog wel eens tegen wat specifieke "hardloopkwaaltjes" aan lopen. Hieronder kun je wat meer informatie over een aantal klachten vinden: 


Achillespeesblessure

Een achillespeesblessure is een typische overbelastingsblessure. Het is een blessure die zich voordoet tussen het hielbeen tot circa 10 centimeter daarboven. De achillespeesblessure kan zitten in: 
  1. de aanhechting van de pees op de hiel
  2. de pees met het omringende weefsel
  3. de slijmbeurs in de diepte aan de voorzijde van de pees

Meestal wordt de ontsteking veroorzaakt door een chronisch zich herhalende belasting door hardlopen en springen. Zwelling van de pees duidt altijd op een ernstige blessure. Net als pijn die aan het einde van de inspanning terugkomt. Soms gaat een achillespeesblessure gepaard met roodheid en met een knisperend geluid bij het aanraken van de pees of bij het bewegen van de voet. Vaak heeft men last van startproblemen en ochtendstijfheid in de pees. Soms kan een achillespees acuut scheuren. De klachten lijken op een zweepslag maar bevinden zich in de achillespees. Meestal is een deuk voelbaar. Op de tenen staan is dan bijna onmogelijk.

Soms is druk van de sportschoen of onvoldoende demping van de hak de oorzaak voor het ontstaan van de blessure, maar ook een beenlengteverschil, afwijkingen in de voestand en bewegingsbeperkingen in de enkel kunnen de blessure verergeren.

Doortrainen brengt het risico met zich mee van een geleidelijke verergering van deze blessure en een steeds moeilijker herstel. De pijn die bij een achillespees blessure kan ontstaan is in te delen in de volgende 5 stadia: - Pijn die ontstaat na langdurige inspanning en die na enige uren spontaan weer verdwijnt. - Pijn die tijdens de warming-up opkomt, vervolgens gedurende de inspanning afneemt, en pas na de belasting weer terugkomt. - Pijn zowel tijdens als vlak na de inspanning, met pijn in de nacht, die pas na langdurige rust verdwijnt. - Net als punt 3, alleen er is tevens sprake van prestatievermindering. - Constante pijn die niet meer verdwijnt, ook niet na langdurige rust. 

Hamstringblessure

Een hamstringblessure geeft alleen aan dat er een spierbeschadiging is aan de achterkant van het bovenbeen (de hamstrings). Dat kan o.a. een verrekking of scheuring van de spieren betekenen. Een verrekking is te beschouwen als een miniem scheurtje van maar enkele kleine spiervezels.
Hier bespreken we kort de scheuring van een spier. Een spier kan een scheuring oplopen door een slecht gecontroleerde krachtige beweging. De meeste hamstringblessures ontstaan kort na het begin van een wedstrijd of training, als de spier nog niet goed is opgewarmd. Men heeft dan onvoldoende aan warming-up gedaan. Ook tegen het einde van de wedstrijd of zware training als de spieren vermoeid raken ontstaan spierscheuringen. Meestal door een onverwachte verandering in beweging en explosieve bewegingen, zoals hard tegen een bal trappen, sprinten en springen. Het verschil met een spierkneuzing is dat een spierscheuring zonder inwerkend geweld van buiten ontstaat en juist van binnenuit wordt opgewekt. 
Een spierscheuring kenmerkt zich door de onderstaande verschijnselen:
  • plotseling optredende pijn (lijkend op een messteek of zweepslag), vaak met een kramperig gevoel
  • gedeukte en/of abnormaal gezwollen spierbuik boven of onder de aangedane plek
  • meestal een blauwe verkleuring onder de aangedane plek (na enkele uren/dagen)
  • langdurige stijfheid van de getroffen plek

Bij een hamstringsspierscheuring is het buigen van de knie pijnlijk en bemoeilijkt.

Wat moet je doen?
  • Zorg dat het lichaamsdeel niet beweegt of gebruikt wordt om op te steunen.
  • Leg een drukverband aan (zie tekening)
  • Elevatie; houd het lichaamsdeel boven harthoogte.
Revalidatie
Als je geblesseerd bent en je wilt weer gaan beginnen is het verstandig om een oefenprogramma af te werken. Met een oefenprogramma kun je de spieren zodanig versterken, dat zij weer volledig te belasten zijn. Als spierversterkende oefeningen deel uit maken van een oefenprogramma voor het volledige herstel van een blessure, is het belangrijk dat je de belasting langzaam en geleidelijk opvoert. Begeleiding van het oefenprogramma door een (sport)fysiotherapeut of (sport)arts is gewenst. De invulling van het oefenprogramma verschilt namelijk per blessure en per persoon. Aangeraden wordt om te beginnen met een programma van 2 keer per dag 15 minuten, met 3 series van 10 tot 15 herhalingen per oefening (of anders zoals aangegeven bij de oefeningen). Bij het uitvoeren van de oefeningen is pijn (anders dan spierpijn) het belangrijkste signaal om gas terug te nemen. Je mag de pijngrens niet overschrijden. Als de oefeningen te zwaar of te pijnlijk zijn wordt het herstel niet bevorderd maar juist vertraagd. Bouw het programma op in overleg met je behandelaar. Klik hier voor een voorbeeld oefenprogramma voor het bovenbeen.

Lage rugklachten

Rugpijn wordt door vele aandoeningen veroorzaakt. Hier behandelen we de lage rugpijn. Dit komt bij veel sporten voor en bestaat meestal uit steken en stijfheid laag in de rug. Overbelasting van de lage rugspieren of een plotselinge draaibeweging kan een spierverrekking van de rugspieren veroorzaken. We noemen dit spit of lumbago. De rug is dan stijf en pijnlijk bij beweging. En van de andere oorzaken kan zijn een stoornis in het sacro-iliacaal-gewricht (bekken, SI-gewricht). Het SI-gewricht bevindt zich tussen de uiteinden van de wervelkolom (heiligbeen) en de darmbeenderen van het bekken.
Klachten en gevolgen van een functiestoornis in het sacro-iliacaal gewricht (SI-gewricht) kunnen o.a. zijn:
  • lage rugpijn, die meestal aan n zijde optreedt tot half over de bil
  • een zeurend gevoel, dat uitstraalt tot aan de knieholte
  • eventueel liespijn (soms is liespijn de enige klacht)- een verstoord looppatroon- soms hoofdpijnklachten
Wat moet je doen?
Allereerst is het belangrijk dat er een goede diagnose wordt gesteld. Daarom raden wij aan om wanneer u twijfelt over de aard van de rugklachten een (sport)arts te raadplegen. Bij Sportmedische Adviescentra en Sport Geneeskundige Afdelingen van ziekenhuizen kun je terecht voor keuringen, blessurediagnoses en adviezen. Iedereen kan zelf een afspraak maken voor het spreekuur van een SMA of SGA.
Revalidatie:
Wat je kunt doen wanneer er klachten ontstaan als gevolg van een stoornis in het SI-gewricht staat kort hieronder beschreven. Het tempo waarmee u de revalidatie doorloopt is afhankelijk van de ernst van de klachten. Het oefenprogramma geeft een aantal handvatten om er voor te zorgen dat het SI-gewricht weer wat meer mobiliteit krijgt en zorgt ervoor dat de rug- en buikspieren worden versterkt. Begeleiding van het oefenprogramma door een (sport)fysiotherapeut of (sport)arts is gewenst. De invulling van het oefenprogramma verschilt namelijk per blessure en per persoon. Bij spit wordt na een korte rustperiode de rug langzaam weer belast. Het oefenprogramma kan hierbij ook goed helpen. Bij het uitvoeren van de oefeningen is pijn (anders dan spierpijn) het belangrijkste signaal om gas terug te nemen. Je mag de pijngrens niet overschrijden. Als de oefeningen te zwaar of te pijnlijk zijn wordt het herstel niet bevorderd maar juist vertraagd. Bouw het programma op in overleg met je behandelaar. Klik hier voor een voorbeeld oefenprogramma voor lage rugklachten.

Liesklachten

Overbelasting van de liesspieren tijdens intensieve trainingen veroorzaakt plotseling pijn in de liesstreek. Als de klachten zich binnen enkele weken geleidelijk aan manifesteren, is het raadzaam om onmiddellijk een arts te consulteren. De klachten kunnen namelijk diverse oorzaken hebben, zoals een afwijking van de gewrichten, verschil in beenlengte of slijtage van het heupgewricht. Tip: Doe specifieke rekoefeningen voor de liesspieren. Stretch eerst de hamstrings, vervolgens de quadriceps en als laatste de adductoren. Mocht u nog steeds klachten houden, raadpleeg dan een arts.

Lopersknie

Pijn rondom de knieschijven en stijfheid van het kniegewricht. In ernstige gevallen veroorzaakt het buigen van de knie een vervelende pijn. Meestal ontstaat een dergelijke blessure door te veel, te hard of te voortvarend trainen. Tip: druk op de knie. Als u een pijnlijke plek ontdekt, kunt u deze behandelen met ijs. Vindt u geen pijnlijke plek, dan heeft behandeling met ijs ook geen zin. Als de knie gezwollen is, is het raadzaam uw arts te consulteren. Zwellingen zijn een indicatie van een ernstige blessure en het herstel kan drie tot vier maanden duren.
Een lopersknie kan ontstaan wanneer de hamstrings te strak gespannen zijn, wanneer de quadriceps beter ontwikkeld zijn dan de hamstrings, of - in het geval van beginnende lopers - als de quadriceps nog niet goed ontwikkeld zijn. Elke loper dient rekoefeningen te doen, waardoor de quadriceps en de hamstrings sterker worden. Wie met deze blessure wel kan lopen, moet heuvelafwaarts lopen vermijden. Loop op schoenen die goede ondersteuning bieden en een duurzame zool hebben. Ook kunt u een kniebeschermer dragen met een uitsparing voor uw knieschijf.

Scheenbeenklachten

Deze kunnen van zeer onschuldige aard zijn maar ook een ernstig karakter hebben. Bij lichte tot minder lichte klachten altijd koelen met ijscompressen. Bij aanhoudende klachten toch naar de huisarts gaan en bijplotselinge hele erge pijn direct een arts consulteren. Deze laatsts situsatie kan ook gevaarlijk zijn. Bij plotselinge felle pijn zal meestal ook een forse zwelling optreden.

Verstuiking

Verstuiking ofwel distorsie betreft een aandoening aan de gewrichtsbanden, er is sprake van een drietal graden:
Graad I: Lichte verrekking/verstuiking; hierbij zijn op microniveau kleine verscheuringen van het weefsel ontstaan (microruptuur) zonder dat dit veel consequenties heeft voor de functie van de getroffen structuur. 
Graad II: Matige verrekking/verstuiking; hierbij is een gedeeltelijke verscheuring (partile ruptuur) van weefsel opgetreden, die wel degelijk gevolgen heeft voor het functioneren van de getroffen structuur. 
Graad III: Ernstige verrekking/verstuiking; hierbij is een volledige verscheuring (totale ruptuur) van weefsel opgetreden met ernstige gevolgen voor de getroffen structuur. Behandeling: Bij acute letsels ICE-regel toepassen (zie: I) en vooral bij graad III zo snel mogelijk medische ondersteuning zien te verkrijgen.

Stressfractuur

Kleine scheurtjes aan de oppervlakte van het bot, meestal in het onderbeen of in de middenvoetsbeentjes van de voet. Botscheurtjes worden vaak veroorzaakt door het opvoeren van de intensiteit en de omvang van de trainingen in een periode van enkele weken. Spierpijn en stijfheid zullen in deze periode toenemen en er ontstaat een duidelijk aanwijsbare pijn op het bot. Wanneer u vermoedt dat u een stressfractuur heeft, raadpleeg dan meteen een arts.
Tip: Behandel de pijnlijke plek met ijs. Overweeg tijdens de genezingsperiode alternatieve trainingsvormen.